Dù đã từng đến với núi rừng Tây Bắc nói chung và mảnh đất vùng cao Yên Bái nói riêng hay mới chỉ biết qua những tấm ảnh đẹp say lòng, thì chắc bạn cũng sẽ ngất ngây trước cảnh sắc tuyệt đẹp của mây trời, của núi non và đặc biệt là của những thửa ruộng bậc thang như một kỳ quan sáng tạo của con người.
Kỳ quan Tú Lệ - Ảnh: ngodung
Những thửa ruộng bậc thang ở Yên Bái ngoài mang đến cho mảnh đất này vẻ đẹp của thiên nhiên cùng sức mạnh của bàn tay con người còn mang đến những hạt ngọc quý giá, thơm ngon nức tiếng. Và cái tên nếp Tú Lệ, Yên Bái khiến cho bao người chỉ ăn một lần là “phải lòng” ngay thứ gạo chỉ có ở xã Tú Lệ, Văn Chấn, Yên Bái, nơi xa xôi dưới chân đèo Khau Phạ.
Nếp Tú Lệ khiến ai cũng “phải lòng” - Ảnh: sưu tầm
TÚ LỆ THƠM LỪNG HƯƠNG NẾP
Xã Tú Lệ nằm trong một thung lũng ở giữa ba ngọn núi cao là Khau Phạ, Khau Thán, Khau Song, đây là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Thái. Từ thị xã Văn Chấn, theo quốc lộ 32 lên Mù Cang Chải, trước khi vượt qua đèo Khau Phạ, bạn sẽ thấy Tú Lệ hiện ra với những thửa ruộng bậc thang đẹp như những bức họa kỳ diệu dưới chân ba ngọn núi cao sừng sững.
Tú Lệ được bao bọc bởi những ngọn núi mờ sương - Ảnh: sưu tầm
Đến Tú Lệ vào bất cứ mùa nào trong năm bạn cũng cảm nhận được những vẻ đẹp riêng. Mùa nước đổ vào những thửa ruộng để chuẩn bị cho vụ mùa mới thì dát bạc màu đất nâu trù phú là sắc nước long lanh. Mùa mạ non xanh rì lại căng tràn sức sống, xanh ngát đến tận trời. Mùa lúa trổ đòng thì thơm ngát mùi hương lúa mà không một mùi nước hoa nào có thể so sánh được.
Mùa nước đổ lấp loáng - Ảnh: vnphoto
Những ruộng lúa xanh rì - Ảnh: Tuan Trung
Bảng màu đa sắc ở Tú Lệ - Ảnh: Tuan Trung
Nhưng có lẽ đẹp nhất và thu hút du khách nhất vẫn là khi mùa lúa chín vàng ươm, lượn sóng theo từng bậc thang ruộng. Trong ánh vàng no ấm ấy, bản làng rội rã tiếng cười vui ngày thu hoạch. Đây cũng chính là lúc cả Tú Lệ như chìm trong một thung lũng của hương nếp mới – đặc sản vùng cao Tây Bắc này. Mùi thơm của nếp Tú Lệ cứ vảng vất theo chân người, lẫn khuất trong từng làn gió, từng vệt khói thơm khiến cho người lữ khách cứ nấn ná bước chân chẳng muốn rời.
Mùa vàng thu hoạch là những ngày rộn ràng nhất Tú Lệ - Ảnh: apttravel
Nếp Tú Lệ được kết tinh bởi tinh hoa của đất trời. Tiết trời lạnh se sắt, những ngọn núi che chắn xung quanh mang những đám mây ẩm tỏa xuống những vạt lúa bên sườn núi làm cho cây lúa phát triển. Những dòng suối tinh khiết từ lòng núi uốn lượn cũng chính là suối nguồn tạo nên những hạt nếp Tú Lệ trắng mẩy, tròn đều.
Những dòng suối nguồn nuôi dưỡng cây lúa tốt tươi - Ảnh: sưu tầm
Đặc biệt hơn cả, hạt nếp Tú Lệ còn chất chứa tình yêu của con người nơi đây, đó là sự gìn giữ giống lúa quý, tự tay mình chăm sóc những cây lúa ngay từ khi mới gieo trồng để cho những mùa vàng bội thu.
Nhờ bàn tay cần mẫn của đồng bào nên những hạt nếp Tú Lệ càng tròn mẩy, thơm ngon - Ảnh: sưu tầm
NHỮNG MÓN NGON TỪ NẾP TÚ LỆ
Nếp Tú Lệ bao đời nay đã trở thành tinh túy, là đặc sản vùng cao Tây Bắc. Nếp Tú Lệ ngon nhờ giống lúa và đặc biệt là nhờ khí hậu, thổ nhưỡng cùng bàn tay chăm bón của đồng bào dân tộc Thái nên nấu kiểu gì cũng ngon. Thế nên, người Thái ở Tú Lệ có khi ăn nếp quanh năm chứ không ăn gạo tẻ.
Đồng bào Thái ở Tú Lệ có khi ăn nếp quanh năm - Ảnh: sưu tầm
Món ngon đầu mùa ở Tú Lệ chính là cốm. Khi hạt lúa còn căng mọng sữa, người Thái sẽ gặt về làm thành những hạt cốm xanh ngắt dẻo thơm. Nếp ngon nên cốm cũng thơm, ngon. Ở Tú Lệ, những gùi đựng đầy gói cốm trong lá rong xanh ngắt lại theo chân người dân xuống phiên chợ tỏa hương ngào ngạt.
Chỉ đơn giản là những hạt cốm gói trong lá khoai nhưng cả chợ vùng cao lại tỏa mùi ngào ngạt - Ảnh: wikipedia
Xôi nếp Tú Lệ dẻo thơm cũng là món ngon khó cưỡng. Xôi nếp Tú Lệ còn đặc biệt ở chỗ khi đồ xong, bạn dùng tay nắm thành những nắm xôi nhỏ mà hạt gạo không hề quyện nhựa và dính tay như một số giống nếp khác. Nhìn đĩa xôi trắng tinh không thêm đậu hay bất cứ thứ gì, bạn có thể nghĩ xôi bị khô hay không hấp dẫn nhưng chỉ cần ngửi mùi thơm và thử một miếng bạn sẽ thấy ngay suy nghĩ của mình đã lầm. Trong ngày Tết lạnh, ngồi bên bếp lửa hồng thưởng thức xôi nếp Tú Lệ chấm với muối vừng thơm cũng đủ thấy ấm áp rồi.
Dù chỉ gói trong lá rong đơn giản… - Ảnh: sưu tầm
...Hay đơm đĩa lịch sự thì xôi nếp Tú Lệ cũng thật hấp dẫn - Ảnh: sưu tầm
Xôi ngũ sắc nấu từ gạo nếp Tú Lệ - Ảnh: vtv4.vtv.vn
Gạo nếp Tú Lệ dùng để gói bánh chưng, giã bánh dày hay chế biến các món bánh khác trong dịp Tết cũng đặc biệt thơm ngon.
Bánh chưng làm từ gạo nếp Tú Lệ vừa dẻo vừa thơm ngon - Ảnh: wikipedia
Sáng mùa xuân lạnh se sắt, được cầm trên tay nắm xôi nghi ngút khói và ngào ngạt hương thơm thì còn gì sung sướng bằng. Thế nên du lịch Tú Lệ, ngoài ngắm khung cảnh bình yên ở rẻo cao, bạn đừng quên thưởng thức thứ đặc sản vùng cao này và mua một ít nếp Tú Lệ về làm quà cho người thân nhé. Món quà tuy bình dị nhưng lại vô cùng quý giá đấy và sẽ thú vị hơn khi trong mâm cỗ ngày Tết nhà bạn có thêm hương vị của nếp Tú Lệ phải không nào !
Comments